Beperkt houdbaar. Bouwstenen voor verdere professionalisering van het wethouderschap. Wim Carabain

In Beperkt houdbaar verwondert ex-wethouder Wim Carabain zich over de vluchtigheid van het hedendaagse wethoudersbestaan. Uit de sombere inleidende hoofdstukken blijkt dat liefst eenderde van de wethouders tussentijds opstapt en dat de aanleiding geregeld een politiek conflict is. De oorzaken zijn dat de binding en loyaliteit van burgers aan het bestuur wijzigen, het politiek leiderschap van wethouders onderontwikkeld is en de positie van de wethouder sinds het dualisme verzwakt is. Passende analyse gezien het huidige politieke tijdsgewricht.

Carabain laat in zijn analyse buiten beschouwing dat geen enkele baan heden ten dage voor het leven is. Het wethouderschap behoort volgens mij een uiterste houdbaarheidsdatum te hebben. Slechts weinigen blijven fris als zij lange tijd op een machtszetel zitten.

Nadat Carabain beginnende wethouders veelal naief noemt omdat hun drijfveren louter idealistisch zijn, gaat hij gelukkig over tot de oplossingen. Hoewel de beschouwingen en theorieën niet vernieuwend zijn, biedt het werk een goed overzicht van competenties en omgevingsfactoren die het slagen van een wethouder bepalen. "Een wethouderszetel dient niet de plek te zijn voor personen die iets willen halen, maar vooral een plek voor personen die bereid zijn om heel veel te brengen" (p.53).

Beperkt houdbaar is een nuttige handwijzer voor mensen die het wethouderschap overwegen of ambiëren, én voor lokale partijbesturen en gemeenteraadsfracties die in de aanloop naar de verkiezingen op zoek gaan naar de geknipte wethouderskandidaat. Met het goede profiel en wat mij betreft zeker met idealen.

Change. Hoe de netwerkgeneratie Nederland gaat veroveren. Joop Hazenberg

Mijn politieke evenknie schonk me dit boek daags voor een trip naar Florence, die louter zou bestaan uit de geneugten van het Italiaanse stadsleven. Perfecte plaats om een bespiegeling te lezen over hedendaagse generatie-emancipatie in Nederland.

Hazenberg (1978) heeft in zijn twintigersjaren de Haagse politiek van drie zijden meegemaakt: politiek, ambtelijk en journalistiek. Die ervaringen vormen de basis van zijn boek. Hij onderzoekt het denken en handelen van twintigers en dertigers in de huidige samenleving en hoe anders zij zich bewegen dan de voorgaande generaties. Dat de generaties botsen, ervaart hij regelmatig zelf.

Waar voorheen de verticale structuur van de samenleving met haar verzuiling norm was, ziet Hazenberg dat de nieuwe generaties leven in een horizontale structuur. Ze bewegen zich in allerlei (onzichtbare) netwerken en zijn via nieuwe, snelle structuren maatschappelijk en politiek betrokken. Interessante gedachte.

Change is in beginsel een prettige combinatie van Hazenbergs persoonlijke verhaal, de generatiegedachte en ons recente politieke verleden. Hazenberg heeft moeite een heldere structuur in het boek te behouden. Van de Europese gedachte vliegt hij naar Obama, de verhouding tussen de Nederlandse politiek en journalistiek, zijn denktank en globalisering. Voor de kracht van Hazenbergs boodschap had hij er goed aan gedaan enkele van deze thema's voor een andere beschouwing te bewaren.

Tegen het einde van het boek raakt Hazenberg terug op koers. In klare bewoordingen geeft hij adviezen voor zijn (en mijn) generatie en geeft hij blijk van een duidelijke visie op de netwerkgeneratie die horizontaal leeft in verouderde verticale structuren.

Het diner. Herman Koch

Tijdens het uitzoeken van een nieuwe titel voor Perron 500, werd Het diner van Herman Koch geopperd. Het is niet onze keuze voor de volgende keer, maar ik was nieuwsgierig. Kan Koch een roman schrijven?

Het antwoord luidt ja. De structuur van de roman is helder. Koch vergrijpt zich niet aan een te grote gelaagdheid waardoor hij de lezer vlot het verhaal in zuigt. Twee broers en hun vrouwen gaan dineren op chic. Een van de twee heren is de beoogd minister-president. Onder de glanzende oppervlakte verbergen beide gezinnen zeer ernstig gedrag van hun zoons. Eigenlijk moet daarover gepraat, en vooral een strategie worden bedacht waardoor de schade voor de kandidaat-mp kan worden geminimaliseerd.

Koch snijdt serieuze, hedendaagse problematiek aan die hij geraffineerd combineert met kritiek op de uiterlijke schijn van politici en de eigenaardigheden van gewoontes in een restaurant. Ik heb het boek in rap tempo gelezen en me kostelijk vermaakt.

Meester van de zwarte molen (Krabat). Otfried Preussler

Deze klassieker uit de jeugdliteratuur stond al een poos op mijn lijst 'zeker te lezen'. Sterker, dit boek was ooit het begin van een voorleesproject voor het slapen gaan. Steevast viel ik na een halve pagina in slaap en dat terwijl ik het verhaal bloedstollend spannend vond.

Voor Perron 500 een nieuwe poging, jaren later. Nieuwste druk, maar aan de omslag en uitgave is sinds het verschijnen in 1971 niks veranderd. Binnen vijf minuten ben ik al niet meer los te wrikken uit het boek. In vlotte vaart neemt Preussler me mee in het leven van Krabat, de molen, de Meester en de elf andere molenaarsleerlingen. 

Jeugdliteratuur. Voor een volwassene geen kinderachtig boek. Preussler schrijft met intelligentie en schat zijn lezers hoog in. "De keurvorst van Saksen had het landlopen verboden, maar gelukkig keken de rechters en andere plaatselijke autoriteiten niet zo nauw" (p. 8).

De meester van de zwarte molen is een boek over goed en kwaad, over wilskracht en vertrouwen. Laat je niet verleiden, blijf oprecht en vertrouw op het goede. De weg van de minste weerstand leidt tot het kwaad. Om de weg naar het goede te volgen, is grote wilskracht nodig. En dat wilskracht te leren is, bewijst Krabat.