maandag 2 oktober 2017

In het café van de verloren jeugd. Patrick Modiano


'Toen ik vijftien was, kon ik doorgaan voor negentien. Of zelfs voor twintig. Ik heette niet Louki maar Jacqueline. En de eerste keer dat ik van de afwezigheid van mijn moeder gebruikmaakte om de straat op te gaan, was ik nog jonger. Zij ging 's avonds om negen uur naar haar werk en kwam pas 's nachts rond een uur of twee thuis. Die eerste keer had ik een leugentje bedacht voor het geval dat de conciërge me zou betrappen. Ik zou hebben gezegd dat ik medicijnen moest halen bij de apotheek aan de place Blanche.' (p. 64)

Je kent het wel. Je loopt 's avonds voor het slapengaan naar je boekenkast omdat je vorige boek uit is en je nog een paar bladzijden wilt lezen. Op de onderste plank zie je een boek waar je nooit acht op geslagen hebt en waarvan je eigenlijk ook niet weet waar het vandaan komt of hoe lang het er al staat. In het café van de verloren jeugd van Patrick Modiano had geduldig zijn tijd afgewacht. En eerlijk is eerlijk, ik had nooit van Modiano gehoord. Zelfs het nieuws dat hij de Nobelprijs voor de literatuur won in 2014, is me ontgaan. Moet ik me schamen? Ach. Het is nooit te laat om een schrijver te ontdekken. 

In een ogenschijnlijk eenvoudig verhaal nemen vier vertellers je na elkaar mee in het verhaal van Louki. Louki is een jonge vrouw die opgroeit in Parijs met haar moeder. Ze heeft geen vader of andere familie. Tijdens de uren dat haar moeder 's avonds werkt in de Moulin Rouge, dwaalt Louki op straat. Steeds langer en verder de stad in. Ze ontmoet mensen in cafés die het goed of minder goed met haar voor hebben. In de Condé lijkt ze een vaste groep cafébekenden te hebben die geen vragen stellen en geen kwaad doen. Maar welk verhaal Louki precies met zich meedraagt, dat weet niemand. Langzaam, aan de hand van de vier vertellers, komt de lezer erachter. En ofschoon Louki de tweede verteller is, laat zij niet het achterste van haar tong zien. Dat heeft ze simpelweg nooit geleerd.  

De structuur van het verhaal is als Omtrent Deedee van Hugo Claus of Ik heet Karmozijn van Orhan Pamuk. Op basis van de verschillende vertelperspectieven vraag je je af wat waar is en vorm je het verhaal. Toen ik In het café van de verloren jeugd uit had en de afloop kende, was ik geneigd weer vooraan te beginnen. De gelaagdheid van de roman nodigt daartoe uit en ik ben nieuwsgierig of ik de puzzel dan beter of anders in elkaar leg. Helaas zal een herlezing niets veranderen aan de tragiek. 

De eenvoud en tragiek vormen samen de kracht van de roman. Ik stond erbij en keek ernaar, terwijl ik me voortdurend afvroeg of ik het meisje had kunnen redden. Nee, natuurlijk niet. Maar wat ik wel kan, is mijn eigen dochters liefde geven. En meer romans van Patrick Modiano lezen. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten